Ugody frankowe – czy podczas negocjacji potrzebny jest adwokat?

• Jeżeli frankowicz jest zainteresowany zawarciem ugody z bankiem, powinien skorzystać z pomocy zawodowego prawnika, np. adwokata. Bez takiego wsparcia niezwykle trudno odpowiednio zadbać o swoje interesy;
• Trzeba o tym pamiętać przede wszystkim dlatego, że po stronie banku zawsze występują doświadczeni prawnicy, z którymi polemika może okazać się trudna, jeżeli nie jest się zawodowym prawnikiem doświadczonym w tego rodzaju problematyce;
• Niezależnie od tego zawsze należy przeanalizować opłacalność zawarcia ugody frankowej z bankiem. W większości przypadków o wiele bardziej opłacalnym rozwiązaniem pozostaje wytoczenie sprawy sądowej bankowi.

Spis treści:

1. W jaki sposób zawiera się ugodę?
2. Mediacja w sprawie ugód frankowych – jak przebiega?
3. Czy warto skorzystać z pomocy adwokata negocjując ugodę z bankiem?
4. Opłacalność ugody – o czym pamiętać? Jak negocjować ugodę frankową? Kompendium najważniejszych informacji

Banki promują opracowane przez siebie programy ugód w sprawach frankowych. Frankowicze, którzy zastanawiają się nad skorzystaniem z tego rodzaju rozwiązania powinni pamiętać, że nie muszą od razu zgadzać się na propozycję złożoną przez bank. Mają prawo negocjować przedstawioną im ofertę. Jak to dobrze zrobić? Grunt to zachować pełen profesjonalizm, przedstawiając odpowiednie argumenty – zwłaszcza prawne. Dlatego dobrym pomysłem jest skorzystanie z pomocy zawodowego prawnika, np. adwokata, który ma wiedzę i doświadczenie niezbędne do prowadzenia negocjacji z bankiem. 

W jaki sposób zawiera się ugodę?

Zawieranie ugody nie jest sformalizowaną procedurą. Sama ugoda to umowa regulowana przez Kodeks cywilny. Jednak ustawodawca nie zobowiązał stron do zawierania jej w jakieś określonej formie. Teoretycznie więc ugodę można zawrzeć nawet ustnie – tak, jak wiele umów. Aczkolwiek z pewnością nie jest to optymalne rozwiązanie. W kwestii ugód zawsze warto pamiętać, że:

• Szczególna forma ugody może wynikać np. z faktu, że w jej treści ma dojść do przeniesienia własności nieruchomości. Wówczas konieczne może okazać się zawarcie ugody w formie aktu notarialnego;
• Ugoda może zostawać zawarta przed sądem lub przed mediatorem. W praktyce jest to jeden z najczęstszych sposobów zawierania ugody;
• Zawsze warto potwierdzić treść ugody pismem. Pozwala to uniknąć ewentualnych problemów przy jej wykonywaniu.

Tak, jak wspomniałem powyżej ugoda może zostać zawarta w pełni samodzielnie przez zainteresowanych, ale jednocześnie ustawodawca przewidział kilka procedur zmierzających do jej podpisania. Najważniejsze z nich zostały zawarte w Kodeksie postępowania cywilnego, a zwłaszcza w art. 183¹ – art. 186 – mediacja i postępowanie pojednawcze. Do najważniejszych zasad wynikających z tych przepisów należą następujące:

• Sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu;
• Mediacja jest dobrowolna;
• W umowie o mediację strony określają w szczególności przedmiot mediacji, osobę mediatora albo sposób wyboru mediatora;
• Mediację prowadzi się przed wszczęciem postępowania, a za zgodą stron także w toku sprawy;
• Mediator prowadzi mediację, wykorzystując różne metody zmierzające do polubownego rozwiązania sporu, w tym poprzez wspieranie stron w formułowaniu przez nie propozycji ugodowych lub na zgodny wniosek stron może wskazać sposoby rozwiązania sporu, które nie są dla stron wiążące;
• Wszczęcie mediacji przez stronę następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie;
• Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy.

Mediacja w sprawie ugód frankowych – jak przebiega?

Te ogólne zasady mediacji znajdują zastosowanie również do ugód w sprawach frankowych. Teoretycznie zarówno posiadacz kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty szwajcarskiej, jak i bank mają prawo wystąpić z propozycją zawarcia ugody w sprawie spornej umowy kredytowej. Jednak w praktyce przeważnie taką propozycję składa bank, a kredytobiorca może co najwyżej z niej skorzystać lub ją odrzucić. Choć zdarzają się również wyjątki. 

Frankowicz nie musi bezdyskusyjnie zgadzać się na propozycje ugody złożonej przez bank. Ma prawo negocjować, a pośrednictwo w tym zakresie oferuje także Komisja Nadzoru Finansowego, a mówiąc precyzyjniej działające przy niej Centrum Mediacji Sądu Polubownego. Mediacja ta jest przeprowadzana w następujący sposób:

• Kredytobiorca w oddziale banku lub za pośrednictwem swojego systemu bankowości elektronicznej składa wniosek o przeprowadzenie mediacji w Centrum Mediacji Sądu Polubownego KNF. Aby mediacja doszła do skutku, bank musi wyrazić na nią zgodę;
• Przekazanie dokumentacji sprawy wybranemu mediatorowi;
• Indywidualne konsultacje ze stronami umowy kredytu przeprowadzane przez mediatora;
• Rozmowa mediacyjna i wypracowanie proponowanej treści ugody;
• Podpisanie ugody.

Również w tym przypadku mediacja pozostaje dobrowolna, a więc strony mogą w każdej chwili ją przerwać. Mają także prawo nie podpisać wypracowanej ugody. 

Czy warto skorzystać z pomocy adwokata negocjując ugodę z bankiem?

Bez względu na to w jaki sposób kredytobiorca i bank chcą wypracować ugodę, negocjacje prowadzące do jej zawarcia są trudne i wymagają sporej wiedzy – zarówno w zakresu prawa, jak i finansów. Dlatego przy jej prowadzeniu tak niezwykle istotna jest pomoc profesjonalnego pełnomocnika, przykładowo adwokata specjalizującego się w sprawach frankowiczów. Jest to tym bardziej istotne dla frankowicza, gdy weźmie się pod uwagę, że po stronie banku zawsze stawiają się prawnicy na co dzień zajmujący się stosowaniem prawa finansowego.

Owszem, frankowicz ma prawo sam prowadzić swoją sprawę – czy to w ramach mediacji, czy też postępowania sądowego. Tego rodzaju sprawy nie są objęte tzw. przymusem adwokacko-radcowskim oznaczającym konieczność występowania przez stronę wraz z profesjonalnym pełnomocnikiem. Ale biorąc pod uwagę poziom trudności związany ze sprawami frankowymi rzadko kiedy frankowiczom udaje w pojedynkę ochronić swoje prawa. 

Opłacalność ugody – o czym pamiętać? Jak negocjować ugodę? Kompendium najważniejszych informacji

Podsumowując powyższe rozważania warto przypomnieć, że każda ugoda oznacza kompromis między stronami. Może być ona zawarta praktycznie w dowolny sposób, choć najpopularniejszym jest mediacja bądź zawarcie ugody przed sądem, w ramach trwającego procesu cywilnego. Negocjacje treści ugody zawsze wymagają sporych umiejętności oraz szerokiej wiedzy prawniczej i finansowej. Frankowicze powinni o tym pamiętać zwłaszcza dlatego, że w imieniu banków w tego rodzaju sprawach występują doświadczeni prawnicy, potrafiący dbać o interesy kredytodawców. Dlatego dobrym pomysłem jest skorzystanie z pomocy zawodowego prawnika, np. adwokata od spraw frankowych, który pomoże kredytobiorcy w ewentualnych negocjacjach ugody oraz w postępowaniu przed sądem w przypadku nie zawarcia ugody.