- WIBOR jest wskaźnikiem obliczanym na podstawie danych przekazywanych przez różne banki, natomiast marża jest ustalana indywidualnie przez bank, na potrzeby udzielenia konkretnego kredytu.
- Wskaźniki te są brane pod uwagę przy ustalaniu oprocentowania kredytu. Stąd im wyższy WIBOR i marża, tym wyższe oprocentowanie.
- Jednak jedynie marża ma charakter stały, ściśle ustalony w umowie. WIBOR natomiast podlega zmianom, które ostatnio przybrały postać zdecydowanie niekorzystną dla kredytobiorców.
WIBOR i marża banku to dwa kluczowe wskaźniki, mające wpływ na wysokość oprocentowania kredytu. Dlatego ich wysokość – a zwłaszcza zasady jej kształtowania – mają decydujące znaczenie dla każdego posiada kredytu. Czy więc różni się WIBOR od marży?
Co to jest WIBOR?
WIBOR, to skrót od określenia „warszawska międzybankowa stopa procentowa”, którą w języku angielskim oddaje się za pomocą „Warsaw Interbank Offered Rate”. To właśnie od tego angielskiego zwrotu pochodzi skrót WIBOR. W każdym razie wskaźnik ten definiuję stopę procentową, po której banki są gotowe pożyczać sobie gotówkę. Oblicza się go wyciągając średnią arytmetyczną z danych przekazywanych przez największe spośród działających w Polsce banków. Kalkulację tę dokonuje się każdego dnia roboczego, a jej wyniki – w zdecydowanej większości przypadków – podawane są o godz. 11.
Jednocześnie na rynku funkcjonuje kilka rodzajów stawki WIBOR, odnoszących się do okresów, na jakie banki miałyby pożyczać sobie środki. Do umów kredytowych najczęściej stosuje się stawkę trzymiesięczną – określaną, jako WIBOR 3M – oraz sześciomiesięczną, czyli WIBOR 6M. Stanowią one średnią dziennych stawek WIBOR, zliczaną ze wskazanych tu okresów.
Trzeba pamiętać, że stawka WIBOR budzi spore kontrowersje, przede wszystkim ze względu na fakt, że to same banki w głównej mierze decydują o jej poziomie – odnosząc się przy tym do transakcji, których faktycznie się nie przeprowadza – a następnie wykorzystując ją do kształtowania sytuacji finansowej swoich klientów. Jest to jedna z przyczyn, dla której ustawodawca zdecydował o jej likwidacji. To jednak otwiera – jak na razie nierozwiązany – problem zastąpienia wskaźnika WIBOR innym.
Co to jest marża banku?
Z kolei przez marżę rozumie się po prostu zysk banku wynikający z udzielenia przez niego kredytu. Jest ona ustalana przez bank i przeważnie stanowi procent od jego wartości. Warto przy tym pamiętać, że właściwie w każdym przypadku dobrym rozwiązaniem jest podjęcie próby negocjacji wysokości marży. Jest to możliwe zwłaszcza w przypadku kredytów o dużej wartości, np. hipotecznych. Aby takie negocjacje przyniosły kredytobiorcy pożądany skutek musi on mieć w zanadrzu odpowiednie argumenty. Przy czym często obniżenie marży kredytu wiąże się z koniecznością skorzystania przez kredytobiorcę z dodatkowych usług oferowanych przez bank, np. konta osobistego czy karty kredytowej.
Przed podjęciem takiej decyzji trzeba się dobrze zastanowić. Może się bowiem okazać, że to, co kredytobiorca oszczędzi na marży, straci na korzystaniu z innych produktów. Z tego względu warto dobrze rozważyć wszystkie „za” i „przeciw” takim rozwiązaniom – a zwłaszcza po prostu dobrze przeliczyć konsekwencje zastosowania każdej z możliwych opcji.
Jak oblicza się oprocentowanie kredytu?
W związku z tym, co dotychczas ustaliliśmy podstawowa różnica pomiędzy WIBOR-em a marżą banku jest taka, że pierwszy z tych wskaźników jest ustalany na rynku finansowym, jako średnia danych podawanych przez banki. Natomiast marża jest indywidualną sprawą każdego banku, określaną w stosunku do poszczególnych umów kredytowych. Jeden i drugi wskaźnik łączy to, że są one wykorzystywane do ustalenia oprocentowania kredytu.
Otóż oprocentowanie stanowi sumę stawki WIBOR oraz marży banku. O ile więc marża ma charakter stały, o tyle WIBOR podlega – zwłaszcza ostatnio – właściwie ciągłym zmianom. Wpływ na to ma wiele okoliczności, w tym zwłaszcza rosnące stopy procentowe, które umożliwiają utrzymywanie stawki WIBOR na wysokim poziomie. Z drugiej strony jasne jest, że taka sytuacja służy bankom, pozwalając im osiągać większe zyski, niż wówczas, gdy WIBOR utrzymywał się na poziomie znanym jeszcze sprzed roku.
Biorąc pod uwagę charakter stawki WIBOR oraz sposób jej ustalania można nabrać sporych wątpliwości, czy nie daje on kredytodawcy zbyt daleko idącej przewagi. To z kolei jest podstawa do ustalenia nieważności klauzul umownych odnoszących się do WIBOR-u. Osiągnięcie tego celu oznacza wyeliminowanie tego wskaźnika z umowy, co przekłada się na realne zyski po stronie kredytobiorcy.
